Fiodor Dostojewski "Zimowe notatki o wrażeniach z lata"

Dostojewski kokietuje, irytuje, kreuje siebie jako podróżnika ironizując pragnienia dzieciństwa. Z dziecięcego „turystycznego zapału” – chęci poznania i związanego z tą chęcią przymusu naoczności, pozostaje pesymistyczna wnikliwość, niemożność zwykłego odwiedzenia miejsca, czyli zobaczenia, podziwiania i zapamiętania. Okoliczności, które towarzyszą – deszcz, zapachy, ból brzucha, nastrój itd., zmieniają postrzeganie tego świata, który znamy z dziecięcych opowieści, zdjęć i albumów. Dostojewski w swej pierwszej podróży do miejsc upragnionych, widzi tylko budowle, obok których przechodzi codziennie mieszkaniec miasta w swoich codziennych sprawunkach. I właśnie ten mieszkaniec jest celem perory Dostojewskiego, którego to prześmiewczo i odważnie krytykuje w opisie francuskiego mieszczaństwa w ramach hasła „wolność, równość, braterstwo”. Zanim jednak do tego dojdzie, brniemy przez sceptycyzm i ostre słowo wobec Rosjan…
Tak, lubię Dostojewskiego przez ironiczne zaczepne oko, przewrotność jego literatury, wojnę podjazdową, którą prowadzi z czytelnikiem, ponieważ znosi chwilową wzniosłość stylu i tematu,i sprowadza na mnie otrzeźwienie, bowiem: „Wzniosłym stylem wszystko można spłycić.”( str. 162) Czytając natomiast współcześnie, zimowe notatki są doskonałą krytyką współczesnego społeczeństwa ery globalizmu.

Boryssa