Shusterman w Krakowie

Posted on 17/06/2010

0


Uważam, że jeśli decyduję się na pisanie bloga, to powinnam zajmować się nim regularnie. Przepraszam więc za moją nieobecność, mam jednak dość istotne usprawiedliwienie – po trzeciej operacji kręgosłupa mam zapalenie kości i w związku z tym moje myśli pobiegły zupełnie innymi torami. Cóż, z wina muszę zrezygnować na jakiś czas ze względu na silny antybiotyk. Za to uzupełnię notki o książkach, które zaniedbuję na blogu na koszt wina. Chorowanie sprzyja czytaniu?! No to zaczynam!
25.05.2010.  Shusterman w Krakowie! Dla mnie to wydarzenie na miarę wypicia  (…)*, ponieważ swoją pracę magisterską opieram między innymi właśnie na myśli tego filozofa. Shusterman zaproszony przez Instytut Filozofii UJ przybył do nas w ramach promocji tłumaczenia jego książki “Świadomość ciała. Dociekania z zakresu somaestetyki” („Body Consciousness”) wydanej przez krakowskie wydawnictwo Universitas. 
* tu każdy powinien wpisać sobie swoje wino marzeń, ja nie mogę się zdecydować… mam ich tak wiele:)
Jego projekt “świadomości cielesnej” zarysowany został we wcześniejszej  książce “Praktyka filozofii, filozofia praktyki” w rozdziale “Doświadczenie somatyczne. Ugruntowanie czy rekonstrukcja?” Sam autor uznaje się za spadkobiercę Deweya (pragmatyzm amerykański), a na potrzebę umiejscowienia jego filozofii we współczesnej myśli Shustermana nazywa się go neopragmatystą. Somaestetyka, bo tak nazywa sam autor swój projekt, jest związana z pojęciem doświadczenia u Deweya, które to powinno być raczej tłumaczone jako doznanie – bezpośrednio doznawana jakość (nie będę rozwodzić się na ten temat, ale proszę nie mylić tej definicji bezpośredniości doświadczenia z filozofią Locka). Richard Shusterman skupia swoją uwagę na somatycznym wymiarze doświadczania oraz jego wpływie na estetykę. Dla niego  niezmiernie ważne jest to, że najsilniejsze uczucia są związane z cielesnością i  mogą pełnić znaczącą rolę w poznaniu dyskursywnym. I tyle w wielkim skrócie.
A teraz na temat spotkania i sylwetki samego Shustermana. Niespodzianką tuż przed przedstawieniem i rozmową z amerykańskim filozofem był występ Anny Wańtuch z Teatru  Tańca DF. Żałuję, że nie mam fotografii z tego wydarzenia, ale z drugiej strony widząc bliskość tancerki, jej skupienie i napięcie ciała siedziałam  jak zahipnotyzowana w jednej pozycji, ze ściśniętymi dłońmi. Doprawdy nie miałabym szans na rozkojarzenie, by fotografować (poza tym pewnych chwil nie powinno się fotografować, by móc je silniej  przeżyć i zapamiętać!). Anna Wańtuch wykorzystała w swoim przedstawieniu papierową szeleszczącą matę, która stała się jej rekwizytem w trakcie tańca. Efekt niezwykły! Sam Shusterman nieuprzedzony o takim rozpoczęciu spotkania był pod wrażeniem I podkreślił na wstępie, że właśnie taniec jest punktem wyjścia dla jego rozważań cielesnych.
Nie napiszę dokładnie o tym, co mówił Shusterman na spotkaniu – nakreślił bardzo ogólnie powód, dlaczego ciało jest ważne w filozoficznych rozważaniach, mówił o historii, roli i stosunku do ciała w europejskiej myśli. Natomiast zdecydowanie muszę napisać, o tym, że jest przemiłym, otwartym, nienadętym , uśmiechniętym,  z poczuciem humoru, nastawionym zdecydowanie na studentów pozytywnie Profesorem. “My job is to make you feel comfortable” padło zdanie na początku spotkania, gdy filozof zapraszał stojących w drzwiach, by usiedli na niezajętych krzesłach.
Jeśli ktoś chce dowiedzieć się więcej o jego koncepcji filozofii jako codziennej praktyki, jako sposobie życia (tu inspiruje się on filozofią Greków – warto też poczytać Pierre’a Hadot’a, do którego nawiązuje także sam Shusterman) i jego projekcie somaestetyki, polecam książkę  ” Praktyka filozofii, filozofia praktyki”.
Nakład jest już wyczerpany, ale być może z drugiej reki można jeszcze ją gdzieś zdobyć.
Jeśli kogoś interesuje tematyka cielesności i jej oryginalne, nowatorskie ujęcie, to polecam jego nową  książkę na polskim rynku. Zdecydowanie dostępna!
Są jeszcze dwa tłumaczenia książek Shustermana: 
„Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno refleksja nad sztuką” 
redakcja naukowa – Adam Chmielewski
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1998
str.356
Część 1 Pragmatyzm a teoria tradycyjna
Część 2 Nowe wyzwania estetyczne

Szukać z drugiej ręki.

„O sztuce i życiu. Od poetyki hip-hopu do filozofii somatycznej”
Wybór, opracowanie i tłumaczenie tekstów – Wojciech Małecki
Współpraca naukowa – Adam Chmielewski
Wydawnictwo Alta, Wrocław 2007
str.260
Dział:
Sztuka popularna
Somaestetyka
Pragmatyzm, sztuka i doświadczenie somatyczne
Filozofia i sztuka życia
Powinna być dostępna.
 
Warto jeszcze zaznaczyć, że Shusterman nie pisze hermetycznym językiem filozofii.